 Wysłany: Śro 21:01, 28 Maj 2008 Temat postu: Skala zjawiska krzywdzenia dzieci w Polsce |
|
| Statystyki policyjne z lat 90. pokazują blisko dwukrotny wzrost przypadków znęcania się nad członkami rodziny (w tym nad dziećmi). Podczas gdy w 1990 roku zarejestrowano 11503 podejrzanych o popełnienie tego przestępstwa, w ostatnich latach liczba ta przekracza 20 tys. (212122 w 1998 r.). Przy nieznacznym wzroście ogólnej liczby przestępstw stwierdzonych w zakończonych postępowaniach przygotowawczych w latach 1990-96, liczba przestępstw przeciw rodzinie wykazuje znacznie silniejszą dynamikę. Odpowiednie indeksy wskazują, że liczba przestępstw ogółem wzrosła zaledwie o 2 %, natomiast liczba przestępstw przeciw rodzinie (z wyłączeniem uchylania się od obowiązku alimentacyjnego) aż o 62 %. Trudno orzec, w jakim stopniu tak znaczny wzrost zarejestrowanych przestępstw wynika z nasilenia się przemocy rodzinnej, w jakim zaś ze wzrostu zgłaszalności spowodowanego większą wrażliwością społeczną i świadomością ofiar, co do przysługujących im praw.
* Dane charakteryzujące ofiary i sprawców przemocy rodzinnej pokazują, iż sprawcami znęcania się nad członkami rodziny w zdecydowanej większości przypadków są mężczyźni. Jedynie w przypadku przestępstwa porzucenia dziecka sprawczyniami są na ogół kobiety. * Jedynie kilka procent ofiar zarejestrowanych przestępstw z tej kategorii stanowią dzieci (poniżej 18 lat). Warto jednak odnotować, że odsetek ten blisko 3-krotnie wzrósł w ciągu ostatnich 4 lat. Warto również pamiętać, że jeśli w rodzinie są dzieci, to w przypadkach kwalifikowanych jako przemoc wobec żony, one również często są ofiarami fizycznego i psychicznego krzywdzenia przez ojca bądź ojczyma. * Dane rejestrowane w statystykach medycznych są bardzo ubogim źródłem wiedzy na temat skali przemocy w rodzinie. Od 1991 roku Państwowy Instytut Higieny rejestruje zdiagnozowane w polskich szpitalach przypadku zespołu dziecka maltretowanego. Ich liczba (ok. 200 przypadków rocznie) z pewnością nie obrazuje rzeczywistej skali hospitalizacji dzieci z powodu nieprzypadkowych urazów doznanych w rodzinie. Zespół dziecka maltretowanego diagnozowany jest równie często u chłopców, jak u dziewczynek. W statystykach pojawiają się wszystkie kategorie wieku dzieci od 0 do 18 lat, najczęściej stwierdzano maltretowanie u dzieci w wieku 9-14 lat. * Wyniki badań socjologicznych pokazują, iż 14 % uczniów klas 6 szkół podstawowych co najmniej raz dostało od rodziców lanie, w wyniku którego doznały urazu (siniaki, zadrapania). W rodzinach 12 % dzieci rodzice często stosują kary fizyczne nawet za drobne przewinienia. Ponad 30 % dzieci zna co najmniej jedną osobę, która doznała urazu z powodu pobicia w rodzinie lub jest często, z błahych powodów, karana fizycznie przez rodziców. * 21 % młodzieży z ostatnich klas szkół ponadpodstawowych wskazuje na "sprawianie lania" jako metodę wychowawczą najczęściej stosowaną wobec nich przez rodziców w dzieciństwie. * Bezpośrednimi ofiarami przemocy domowej było około 6 % polskich studentów: blisko 20 % uczestniczyło w tych doświadczeniach w charakterze świadka, natomiast co trzecia badana osoba była zarówno świadkiem, jak i ofiarą tych wydarzeń. Około 3 % badanych wiedziało, że sytuacje takie mają miejsce w ich domach, ale nie byli ich świadkami. * Retrospektywne relacje osób dorosłych wskazują, iż doświadczenia wykorzystywania seksualnego w dzieciństwie były udziałem blisko 40 % kobiet i 29 % mężczyzn. W przypadku 10,5 % kobiet i 3 % mężczyzn doświadczeniem tym był gwałt lub usiłowanie gwałtu. * Co zrozumiałe, znacznie niższe wskazania uzyskano pytając dzieci (12-letnich uczniów szkół podstawowych) o doświadczenia różnych form wykorzystania seksualnego. 8 % dzieci deklaruje, iż co najmniej raz dorośli zachęcali je do wspólnego oglądania pornografii. 3,6 % dzieci miało doświadczenia kontaktów fizycznych o charakterze seksualnym z osobami dorosłymi. 23 % dzieci zna co najmniej jedno dziecko, które było namawiane przez dorosłych do oglądania pornografii. 12 % zna dzieci, które doświadczyły kontaktów fizycznych o charakterze seksualnym z osobą dorosłą. * Spośród sytuacji rodzinnych, które z wysokim prawdopodobieństwem skutkują emocjonalnym krzywdzeniem dziecka najpowszechniejsze są wygórowane oczekiwania rodziców wobec dziecka. Ponad połowa badanych 12-latków deklaruje, iż doświadcza niezadowolenia rodziców, wynikającego z niespełnianiem przez dziecko oczekiwań dotyczących jego cech bądź osiągnięć. * 47 % dzieci co najmniej raz doświadczyło poniżających form agresji werbalnej ze strony rodziców. * 87 % dzieci doświadczających różnych form krzywdzenia w rodzinie czuło, iż w takich sytuacjach potrzebuje pomocy i wsparcia. 13 % dzieci deklarujących potrzebę pomocy nigdy nie zwróciło się o nią, gdyż uznali, że nie mają do kogo. * Według deklaracji rodziców co dziesiąte dziecko dostało porządne lanie w ciągu miesiąca poprzedzającego badanie, co piąte w ciągu ostatniego roku. 43 % rodziców stwierdza, że nie bije swoich dzieci. * Wiek dziecka nie jest przeszkodą w stosowaniu kar fizycznych. Najczęściej bite są dzieci w wieku przedszkolnym (20 % dostało solidne lanie w ciągu ostatniego miesiąca) i dzieci poniżej 3 lat (14 %). Wprawdzie wraz z wiekiem dziecka maleje odsetek rodziców deklarujących, iż nigdy nie użyli przemocy wobec dziecka, natomiast im starsze dzieci, tym częściej zdarza się, iż kary fizyczne należą już do przeszłości. Potwierdzałoby to tezę, iż rodzice karzą małe dzieci za złe zachowanie solidnym klapsem, natomiast wobec starszych dzieci stosują inne kary. * W tzw. "dobrych rodzinach" skala stosowania surowych kar fizycznych wobec dzieci wcale nie odbiega, jak pokazują deklaracje rodziców, od wskazań dotyczących ogółu rodziców. Klapsy i bicie ręką stosowało wobec dzieci 82 % rodziców z warszawskich rodzin o wysokim statusie socjo-ekonomicznym. Blisko 25 % przyznawało, że robi to często, 5 %, że bardzo często. Solidne lanie sprawiało swoim dzieciom 38,5 % rodziców, większość rzadko. 4,5 % przyznało, że dzieje się tak często. Do bicia pasem bądź innym przedmiotem przyznało się 44 % badanych (3,5 % - dość często). * Według relacji pedagogów około 6 % warszawskiej populacji uczniów i dzieci przedszkolnych jest źle traktowanych przez rodziców lub opiekunów. W ciągu jednego roku rozpoznali oni 1 % uczniów, i prawie tyle samo przedszkolaków było poważnie bitych przez rodziców. Rozpoznane w tym okresie przypadki wykorzystywania seksualnego dotyczyło 0,1 % dzieci. Około 4 % warszawskich uczniów i przedszkolaków to - według wiedzy ich pedagogów - dzieci krzywdzone emocjonalnie w rodzinie; około 2 % to dzieci poważnie zaniedbywane materialnie. * W przypadku uczniów, wobec których stosowano przemoc agresorem był najczęściej ojciec. Przedszkolaków częściej biły matki. Ustalenia badawcze przeczyły powszechnej opinii, że przemoc wobec dzieci stosuje się głównie w rodzinach patologicznych. Ponad połowa pedagogów pracowała z dziećmi krzywdzonymi fizycznie z rodzin tzw. prawidłowych, z czego 20 % - inteligenckich. * W wyniku rozpoznania wiedzy profesjonalistów o problemie krzywdzenia dzieci w Trójmieście i województwie gdańskim ustalono większy niż w badaniach warszawskich odsetek dzieci maltretowanych fizycznie - 2 % niewątpliwych przypadków oraz 3 % prawdopodobnych. Odpowiednio w przedszkolach 0,5 % przypadków niewątpliwych i 1 % prawdopodobnych. * Przejawami krzywdzenia dzieci, z którymi spotyka się największa część profesjonalistów pracujących z dziećmi, diagnozując jednocześnie największą liczbę przypadków jest zaniedbywanie dzieci (doświadczenia 65,5 % badanych) oraz emocjonalne krzywdzenie dzieci (60 %). Ponad połowa badanych w ostatnim roku spotkała w swojej praktyce zawodowej przemoc wobec dzieci w rodzinie. 17 % zdiagnozowało lub zostało poinformowanych o przypadkach seksualnego wykorzystywania swoich podopiecznych lub pacjentów. * Z relacji ordynatorów oddziałów chirurgii dziecięcej sześciu warszawskich szpitali wynika, iż na oddziały te trafia rocznie 50 dzieci, które w wyniku maltretowania wymagają hospitalizacji. Z przypadkami takimi zetknęło się w swojej praktyce również 25 % lekarzy pediatrów. |
|